«Ε! Όχι και στον Μπομπ Ντίλαν»! «Τραγουδάκια κάνει, όχι ποίηση»! «Σιγά τον θεσμό! Πφφφ! Τα Νόμπελ». Στα όρια της μόνιμης εντερικής δυσπεψίας, με σχολιαστές διανοητές και μέτοχους στον δημόσιο λόγο με διάθεση απέναντι στο κόσμο σαν να ξύπνησαν ξαφνικά απ την αναισθησία εν τω μέσω κολωνοσκόπισης, οι μόνιμος θυμωμένοι, παντογνώστες, αμφισβητίες ασχολούνται με το αν άξιζε το Νόμπελ Λογοτεχνίας ή όχι ο Μπομπ Ντίλαν –όχι αποφαίνονται μόνοι τους!Την ίδια στιγμή εκφράζουν και την αμφισβήτηση τους στο ίδιο το σύστημα, που κορυφώνεται σε βραβεύσεις και σιγά τα ωα! Ότι επιστήμονες, ερευνητές και λογοτέχνες συχνά σώζουν τις ζωές τους και τη συνεχεία της δουλειάς τους με αυτά δε το σκάφτονται φυσικά.
Aπό την Αλεξάνδρα Τσόλκα
Όπως δεν υπολογίζεται πως περά απ την μοχθηρία του είδους μας, την μικρότητα μας, την ζήλεια, ας υπάρχει μια ρωγμή ομορφιάς στην ύπαρξη μας και βραβεύεται το πνεύμα, η ανθρώπινη νόηση, τα επιτεύγματα μικρών νοών ανθρωπίνων που υψώνονται σαν ενεργειακές στήλες στο σύμπαν και ας γιορτάζουμε για αυτό. Δεν είναι κακές γιορτές και αξία των διανοουμένων και αμφισβητιών μόνο τα μνημόσυνα και οι πολιτικές κηδείες! Όσο για την ακόντιση για το Νόμπελ στον Μπομπ Ντιλαν, που πρόσεξα και μερικές κύριες συγγραφείς του ενός βολιού να εξεγείρονται για αυτό, διότι μάλλον θεωρούσαν πως τους άξιζε πιο πολύ, χάνουν τη σημαντική, το από κάτω μήνυμα αυτής της βράβευσης.
Το Νόμπελ πάει σε μια ολόκληρη γενιά! Αυτής που μετά τα μέσα του 20ου αιώνα αμφισβήτησε τα πάντα, έκανε εξευρέσεις σε πανεπιστήμια, αντιτάχτηκε με αρνήσεις θητείας στους πολέμους, άλλαξε τον έρωτα και την επικοινωνίας, δοκίμασε κοινωνικά μοντέλα συνύπαρξης, διεύρυνε τα όρια της ανοχής, της αποδοχής, της ατόνησης του άλλου, πήγε στο Γούντστοκ, διαδήλωσε κατά της αμερικανικής εισβολής στο Βιετνάμ, έκαψε σουτιέν, επέβαλε την θέση των γυναικών στην αυτοδιάθεση τους, θρυμμάτισε καθωσπρεπισμούς, μάκρυνε τα μαλλιά της, φόρεσε κουρέλια και τα κάνε μόδα, ονειρεύτηκε πως μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο και σε πολλά το κατάφερε, πριν αφεθεί στην αυτοκαταστροφή της, με τα ναρκωτικά, την τρομοκρατία, την τελική συνθηκολόγηση με την ηλικία της. Και είχε τους καλλιτέχνες της, στρατευμένους στα δικά της όραμα, κάποτε αρχηγούς και άλλοτε φωνές της. Ο Μπομπ Ντιλαν, κόντρα σε όλες τις δισκογραφικές και τα σταρ σίστεμ, έκανε τέχνη, όχι το τραγούδι, που ήταν μόνο η αφορμή, αλλά τα οράματα μιας πολύχρωμης γενιάς, που σαν φαντασμαγορική πεταλούδα τράβαγε πάντα προς το φως, ώσπου κάηκε! Είπε ιστορίες για ανθρώπους! Έβαλε μέσα τους τις συνήθειες, τις προσευχές, τα όνειρα τους!
Μόρφωσε και μορφώθηκε! Διέδωσε ομορφιά από στόμα σε στόμα. Και έφτασε τον 21ο αιώνα, γνωστός απ τα λόγια, με τα πολλά επίπεδα και την περίτεχνο πλέξιμο των λέξεων να θεωρηθεί μέγας λογοτέχνης και να τον βραβεύει το ανθρώπινο είδος. Και γιατί όχι, δηλαδή; Επειδή την ιστορίες του τις είπε με συνοδεία κιθάρας; Αν θυμάμαι καλά και ένας άλλος, απ τον οποίο ξεκίνησαν όλα όσα λέμε και γραφούμε, έκανε το ίδιο κρατώντας ένα ραβδί και με τη συνοδεία μιας λύρας. Όμηρο, τον λυγάνε και σπουδαιότερος καλλιτέχνης δεν υπήρξε, ούτε πρόκειται ποτέ να υπάρξει. Πως λοιπόν, να μη χαιρετίσουμε τη βράβευση του Ομήρου μιας γενιάς ρομαντικών, που έφτασαν κοντά στην ουτοπία της καλοσύνης μας και πάλεψαν για αυτήν! Λογοτεχνία και ποίηση δεν είναι ότι βαφτίζεται έτσι στα παγερά μεγάλα σαλόνια των Ακαδημιών της γης και πάνω στα τεράστια, ασήκωτα γραφεία από καλό ξύλο των Πανεπιστημίων. Λογοτεχνία και ποίηση είναι ότι αλλάζει ζωές και ας μην γνωρίσεις πότε τον δημιουργό, ότι κοινωνεί την εποχή και μεταλαμβάνει των ομορφότερων κομματιών της ανθρωπότητας. Όπως οι λέξεις. Όπως η αρμονία. Όπως η μελωδία. Όπως ο ήχος. Όπως οι ιδέες. Όπως η αγάπη…
Διάβασα από τον Άρη Δαβαράκη πως αυτή η απόφαση των Σουηδών να βραβεύσουν τον Μπομπ Ντιλαν, είναι η πιο σημαντική στιγμή του ανθρώπινου πνεύματος προς το παρόν, στον καινούργιο μας αιώνα. Και ναι, συμφωνώ μαζί του. Γιατί στο κάτω «I see my light come shining, from the west unto the east», γιατί τον έμαθα πρώτα απ τον Διονύση Σαββόπουλο και είναι μέσα μου και ο παλιάτσος και ο ληστής, γιατί πηρέ το όνομα του απ τον ποιητή Ντιλαν Τόμας που μ αρέσει και εμένα, γιατί δεν χόρευε σαν τον Πρίσλει, δεν τραγουδούσε σαν του Beatles, αλλά άλλαξε τον κόσμο… Τι άλλο είναι η τέχνη λοιπόν;
