Η παραμονή για περισσότερο από δύο δεκαετίες του Αμερικανού συγγραφέα Έρνεστ Χέμινγουεϊ στην Αβάνα αποτελεί ακόμα ένα μυστήριο για τους οπαδούς του έργου του στο νησί και σε όλο τον κόσμο. Το σπίτι του στη Finca Vigia, τα μέρη όπου άφησε ίχνη, όπως το μπαρ και εστιατόριο Floridita, όπου συνήθιζε να απολαμβάνει τα daiquiri του και τα τουρνουά αλιείας που πραγματοποιούταν στο βόρειο Cojimar, όλα διαφυλάσσουν την διαδρομή του μέσα από την Κούβα. Ως εκ τούτου, ερευνητές από όλα τα πλάτη προσεγγίζουν το Διεθνές Συμπόσιο αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του, το οποίο φιλοξενείται κάθε δύο χρόνια από το σπίτι του που σήμερα είναι μουσείο στη περιοχή San Francisco de Paula.
Ο Χέμινγουεϊ έζησε στην Κούβα η οποία, όπως σε πολλές περιπτώσεις έλεγε και ο ίδιος αλλά και η σύζυγός του Μαίρη, τον είχε συνεπάρει, από το 1939 ώς το 1960. Τη χρονιά εκείνη, σύμφωνα με την αφήγηση της για ένα διάστημα βοηθού και μετέπειτα νύφης του, Βαλερί Χέμινγουεϊ, τον επισκέφθηκε ένα βράδυ ο τότε Αμερικανός πρέσβης στην Αβάνα, Philip Bonsall, και αφού τον ενημέρωσε ότι οι ΗΠΑ επρόκειτο να διακόψουν τις διπλωματικές τους σχέσεις με την Κούβα, του ανέφερε ότι, σύμφωνα με την άποψη Αμερικανών αξιωματούχων, θα ήταν σωστό ο Χέμινγουεϊ να δείξει τον πατριωτισμό του εγκαταλείποντας την κατοικία του στην Κούβα.
Ο συγγραφέας απέρριψε αυτή τη συμβουλή, αλλά λίγους μήνες αργότερα αναχώρησε με τη σύζυγό του από την Κούβα αρχικά για την Ισπανία και στη συνέχεια για τις ΗΠΑ, όπου ένα χρόνο μετά, ταλαιπωρημένος από την κακή κατάσταση της υγείας του, έδωσε τέλος στη ζωή του.
Η πρώτη μεταφορά ορισμένων αντικειμένων και γραπτού υλικού, που είχε συγκεντρώσει ο Χέμινγουεϊ, έγινε το 1961, όταν μετά τη σοβαρή κρίση και τα γεγονότα στον Κόλπο των Χοίρων, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Κένεντι, με απόλυτη μυστικότητα κανόνισε την επίσκεψη της συζύγου του Μαίρης στην Κούβα και τη συνάντησή της με τον Φιντέλ Κάστρο. Στη συνάντηση αυτή επετεύχθη συμφωνία, που προέβλεπε ότι η κ. Χέμινγουεϊ μπορούσε να πάρει σημαντικό αρχειακό υλικό και τους πίνακες που υπήρχαν στην οικία, και σε αντάλλαγμα δώριζε στον κουβανικό λαό το αγρόκτημα Finca Vigia.
Σύμφωνα με στοιχεία, η κυβέρνηση της Κούβας διέθεσε σημαντικά ποσά για την αναπαλαίωση της οικίας και του αγροκτήματος, το οποίο μετέτρεψε σε Μουσείο. Βέβαια η Finca Vigia ήταν κάτι πολύ περισσότερο από τόπος κατοικίας και συγγραφής. Ηταν το σημείο αναφοράς των ανθρώπων των γραμμάτων και του πολιτισμού που φιλοξενούσε εκεί ο Χέμινγουεϊ. Ηταν το σημείο συνάντησης και σύνθεσης διαφορετικών αντιλήψεων, κάτι που ο ίδιος ο συγγραφέας είχε επιτύχει συνδυάζοντας την αγάπη του για ό,τι αντιπροσώπευε η Κούβα και τις δικές του πλούσιες ιστορικές και πολιτιστικές καταβολές και συναισθήματα.
Σε σχέση δε με την καθημερινότητα και τις επισκέψεις του «Papa», όπως τον αποκαλούσαν οι Κουβανοί φίλοι του στην πόλη, η Finca Vigia αντιπροσώπευε μια στάση ζωής. Και αυτό το χαρακτηριστικό το σεβάστηκαν και το ανέδειξαν και η κυβέρνηση και οι άνθρωποι, τονίζοντας βεβαία την κουβανική του διάσταση.
