47 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τότε που ο Γερμανός οικονομολόγος Klaus Schwab κατάφερε να συγκεντρώσει για πρώτη φορά στο Νταβός της Ελβετίας, πόλη με το μεγαλύτερο υψόμετρο στην Ευρώπη, 450 ηγέτες της οικονομικής και πολιτικής ελίτ σε αυτό που τότε αποκαλούνταν Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Διαχείρησης (European Management Symposium) και σήμερα Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ.
Ο Schwab ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης όταν κάλεσε ηγέτες της οικονομίας απ’ όλο τον κόσμο να συζητήσουν για τον ανταγωνισμό στην παγκοσμιοποιημένη αγορά και κυρίως απέναντι σε αμερικανικούς κολοσσούς. Αν και το European Management Forum, η οργάνωση που θα επέβλεπε το συμπόσιο είχε τη βάση του στην πόλη Chur, ο Schwab αποφάσισε η συνάντηση να πραγματοποιηθεί σε ένα εντελώς διαφορετικό μέρος, διάσημο για τα σαλέ, το σκι αλλά και για τα ξενοδοχεία του, το Νταβός της Ελβετίας.
Η απόφαση του Schwab και της οργάνωσης του δεν είχε να κάνει τόσο με το απαράμιλλης ομορφιάς τοπίο σε αυτή τη μοναδική γωνιά των Άλπεων όσο με το γεγονός ότι ο Τόμας Μαν, ο περίφημος Γερμανός συγγραφέας και βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, είχε αναφερθεί στο Νταβός στο εμβληματικό βιβλίο του «The Magic Mountain».
Το βιβλίο του Μαν περιέγραφε την ιστορία ενός άνδρα που πηγαίνει στο Νταβός για να φιλοξενηθεί σε ένα σανατόριο για τρεις εβδομάδδες αλλά που τελικά καταλήγει να περνά 7 χρόνια από τη ζωή του εκεί.
Όπως έγραφε και η εξαιρετική κριτική του περιοδικού TIME το 1927, «Στο σανατόριο, ένα πολυτελές και luxurious ανέσεων θεραπευτήριο, ο τρόπος που βλέπει κανείς τη ζωή αλλάζει. Με φόντο τον θάνατο και τον φόβο της αρρώστιας, μεγενθυμένα σε τέτοιο βαθμό σαν το δυσθεώρητο ύψος των Άλπεων, τα πάντα μοιάζουν πολύ ασήμαντα για να συγκριθούν. Η βλακώδης παρακμή και οι παράλογα μικροσκοπικές ανησυχίες της ανθρωπότητας τονίζονται από την απομόνωσή τους».
‘Όταν ο Hans Castorp, ο ήρωας του βιβλίου, επιστρέφει στον κόσμο, αποχαιρετώντας το ψηλό βουνό, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος είναι λίγο πριν το ξέσπασμα του. Όπως γίνεται κατανοητό, οι ένοικοι του σανατoρίου, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, ουσιαστικά αντιπροσωπεύουν τις αντίπαλες δυνάμεις που οδηγούν στον πόλεμο. Eκκεντρικοί, αλλαζόνες, μοναχικοί, πληθωρικοί, διαφορετικοί χαρακτήρες που παρά την ανησυχία για την υγεία τους και την διάχυτη μυρωδιά του θανάτου αναλώνονται λίγο πριν την καταστροφή σε ίντριγκες και δολοπλοκίες, μη εμποδίζοντας το αναπόφευκτο.
Μέσα από αυτή την αριστουργηματική ιστορία, σε μία από τις σημαντικότερες στιγμές της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, ο Klaus Schwab εμπνεύστηκε το ετήσιο ραντεβού της παγκοσμίου ελίτ στο Νταβός, με την ελπίδα ότι ο βουνίσιος αέρας και το κατάλευκο των Άλπεων θα κάνει τους ηγέτες να βλέπουν τα πράγματα πιο καθαρά. Επιπλέον, όπως και ο ήρωας του Τόμας Μαν, η απομόνωση και το απόκοσμο του τοπίου, δημιουργεί στον άνθρωπο τις προϋποθέσεις να χαλαρώσει, να ξεκουραστεί και να πει μόνο αλήθειες…
Τι συμβαίνει όμως πραγματικά στο Νταβός κάθε χρόνο; Σίγουρα δεν λέγονται αλήθειες, τουλάχιστον δημοσίως αλλά μέσα από τις δεκάδες εκδηλώσεις, μερικές εκατοντάδες στελεχών πολυεθνικών και μη εταιρειών, όπως και διάφορες προσωπικότητες από όλους τους τομείς, συζητούν και ανταλάσσουν απόψεις, κάτι που πιθανότατα δεν θα έκαναν ποτέ μακριά από το Νταβός και κάτω από τα 1.500 μέτρα υψόμετρο.
Από την άλλη, η πανέμορφη πόλη των 11.000 μόνιμων κατοίκων, χτισμένη σε δύο κομμάτια γύρω από τον ποταμό Landwasser, προσφέρει όλες τις ανέσεις και τις προϋποθέσεις της διοργάνωσης ενός τέτοιου διάσημου φόρουμ, καθώς διαθέτει μια τέτοια μορφολογία που κάνει την προστασία των προσώπων που συμμετέχουν μια σχετικά εύκολη υπόθεση για τις δυνάμεις ασφαλείας.
Θεωρητικά, το φόρουμ του Νταβός είναι η συνάντηση της παγκόσμιας ελίτ που αναζητά τρόπους να λύσει τα παγκόσμια προβλήματα… Πρακτικά όμως είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για αρκετές εταιρείες να αναπτύξουν τη δυναμική τους.
Γύρω από το τέλεια φρουρούμενο κυρίως κτίριο, εκεί που τα πάνελ συζητούν από τον Έμπολα ως την παγκόσμια οικονομική κρίση, η μικρή πόλη των ελβετικών Άλπεων είναι γεμάτη από εκδηλώσεις, πάρτυ δημοσίων σχέσεων, φανταχτερά γκαλά, κινηματογραφικές προβολές και καλλιτεχνικές εκθέσεις. Εταιρίες, ακόμα και χώρες, νοικιάζουν ολόκληρα κτίρια για να προωθήσουν το image τους σε παγκόσμια κλίμακα, μοιράζοντας banners και προσκλήσεις στους συμμετέχοντες στο Φόρουμ. Αν και τα πάρτυ τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και πιο «καθώς πρέπει», συνεχίζουν να προσελκύουν πολύ κόσμο μέσω των γκουρμέ μενού τους αλλά και των πολύ ελκυστικών «καλεσμένων» τους, ως επι τω πλείστον γυναικείου φύλου, καθώς, καλώς ή κακώς, τα περισσότερα μεγαλοστελέχη πολυεθνικών είναι άντρες.
Στο Νταβός τα πάντα λειτουργούν με κονκάρδες που επιτρέπουν την πρόσβαση σε συνομιλίες, συναντήσεις και -ναι!- σε πάρτυ. Στην κορυφή όλων είναι οι λευκές κονκάρδες με ειδικά διακριτικά που υποδηλώνουν συμμετέχοντες υψηλού επιπέδου ή αρχηγούς κρατών. Πρόκειται για τους καλεσμένους που μπαίνοβαγαίνουν για μία ή δύο ημέρες στο κυρίως κτίριο κατόπιν πρόσκλησης του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Υπάρχουν όμως και οι λευκές κονκάρδες χωρίς τα special διακριτικά τα οποία παρέχουν πρόσβαση σε όλα τα προγραμματισμένα events. Τέλος, ακολουθούν οι πορτοκαλί και βιολετί κονκάρδες οι οποίες όμως προσφέρουν ένα πιο περιορισμένο εύρος πρόσβασης.
Στο φετινό Φόρουμ του Νταβός αναμένεται να δώσουν το «παρών» περισσότεροι από 3.000 πολιτικοί, κορυφαία στελέχη επιχειρήσεων, επιστήμονες, καλλιτέχνες και άλλες προσωπικότητες από 110 χώρες -μεταξύ των οποίων και 65 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων. Ο Μπόργκε Μπρέντε, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας και πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, δήλωσε στην Deutsche Welle ότι «θα παραστούν 37 αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων από την Ευρώπη και την Ασία, εννιά από την Εγγύς Ανατολή και έξι πρόεδροι από τη Λατινική Αμερική».
Παρούσα αναμένεται να είναι και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, αλλά όχι οι πρόεδροι των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Ρωσίας, Ντόναλντ Τραμπ, Εμανουέλ Μακρόν και Βλαντιμίρ Πούτιν αντίστοιχα. Θα παραστεί, επίσης, η πρόεδρος του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ, καθώς και ο νέος πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαίρ Μπολσονάρο, που στο Νταβός θα εκφωνήσει την παρθενική του ομιλία. «Αυτήν τη φορά, η παγκόσμια κοινότητα θα δει κατά την έναρξη του Φόρουμ, την Τρίτη, τον δεξιό λαϊκιστή πρόεδρο της Βραζιλίας, Ζαίρ Μπολσονάρο, που θα κάνει την πρώτη σημαντική ομιλία του στη διεθνή σκηνή», αν και -όπως γράφει η γερμανική Handelsblatt- «τα ενίοτε ρατσιστικά και σεξιστικά συνθήματα του Μπολσονάρο δεν ταιριάζουν στις συζητήσεις για την ποικιλομορφία και την κοινωνική ένταξη στο Νταβός».
O νέος πρόεδρος της Βραζιλίας εμφανίζεται εθνικιστής, στην Ευρώπη όλα κινούνται γύρω από το Brexit, στην Ιταλία κυβερνούν λαϊκιστές, στη Γαλλία διαδηλώνουν τα «κίτρινα γιλέκα», η Εγγύς Ανατολή παραμένει πυριτιδαποθήκη και η Κίνα κάνει επίδειξη ισχύος απέναντι στην Ταϊβάν. Το Νταβός δεν είναι τίποτα άλλο από χώρος συνεννόησης, πιστεύει ο Κλάους Σβαμπ, ιδρυτής του Φόρουμ. «Ο διάλογος δεν ήταν ποτέ άλλοτε πιο σημαντικός από όσο σήμερα για την αμοιβαία κατανόηση», προσθέτει.
Ο πραγματικός όμως αριθμός ανθρώπων που θα βρίσκονται στη γραφική ελβετική πόλη θα είναι ασφαλώς πολύ μεγαλύτερος, σχεδόν δεκαπλάσιος από τους επίσημους συμμετέχοντες, καθώς χιλιάδες μέλη εταιρειών θα κάνουν τα πάντα για να δικτυωθούν με τους υπολοίπους.
Πολλοί μάλιστα συμμετέχοντες ταξιδεύουν μαζί με τις/τους συζύγους ή την οικογένεια τους για να κάνουν διακοπές στο μεγαλύτερο θέρετρο για σκι στην Ελβετία. Τέλος, υπάρχει πλήθος στελεχών υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένων ομάδων PR και οδηγών. Όσο για τους ντόπιους; Οι περισσότεροι αυτή την εποχή νοικιάζουν ακόμα και τα ίδια τους τα σπίτια καθώς από ένα απλό διαμέρισμα στο κέντρο του Νταβός κάποιος μπορεί να εξοικονομήσει μερικές χιλιάδες δολάρια για λίγες ημέρες. Άσχημα είναι;
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΤΟΥΣ ΜΕΓΕΘΟΣ
