Ένας από τους δυναμικούς και με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης τομείς, ειδικά στην παρούσα συγκυρία, είναι το yachting, τομέας που «ανοίγει» ξανά από σήμερα. Είναι η πρώτη τουριστική δραστηριότητα που επιτρέπεται μετά την καραντίνα.
Ειδικά φέτος, λόγω της αποφυγής του μαζικού τουρισμού και όλων των προορισμών μεγάλου συγχρωτισμού, το yachting, ακριβώς επειδή παρέχει τη δυνατότητα για ιδιωτικές διακοπές συνήθως σε παρέες 10-12 ατόμων, θεωρείται ότι ίσως καταγράψει αυξημένες επιδόσεις. Σύντομα θα «τρέξει» και καμπάνια προβολής από τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο επαγγελματικό yachting στη χώρα μας, με κεντρικό μήνυμα ότι οι ελληνικές θάλασσες και τα νησιά είναι από τους πλέον ασφαλείς προορισμούς του κόσμου.
Στα τεράστια περιθώρια που έχει η ανάπτυξη του yachting στη χώρα μας, αναφέρθηκε την περασμένη εβδομάδα, μιλώντας στο διαδικτυακό συνέδριο του Economist «Μεταφορές και Τουρισμός» με θέμα «Μπορεί να ανακάμψει η τουριστική αγορά μετά τον Covid-19;» και ο πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδας (Ε.ΜΑ.Ε.) και διευθύνων σύμβουλος της Μαρίνας Φλοίσβου Σταύρος Κατσικάδης. Και είχε επισημάνει ότι η Ελλάδα με 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή (επί συνόλου 70.000 χλμ ακτογραμμής όλης της Ευρώπης), παρ’ ότι βρίσκεται μεταξύ των τουριστικών προορισμών στον κόσμο, εντούτοις διαθέτει τις λιγότερες θέσεις ελλιμενισμού ανά χιλιόμετρο ακτογραμμής σε σύγκριση με τις ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου, παρά το γεγονός ότι τα νησιά μας συγκαταλέγονται στους πιο δημοφιλείς προορισμούς παγκοσμίως.
Σήμερα η Ελλάδα διαθέτει τις λιγότερες θέσεις ελλιμενισμού ανά χιλιόμετρο ακτογραμμής σε σύγκριση με τις άμεσα ανταγωνίστριες χώρες, ευρισκόμενη στη 10η και τελευταία θέση ανάμεσα στις δέκα χώρες που «βρέχονται» από τη Μεσόγειο.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα έχει κάλυψη μόλις του 0,84% της ακτογραμμής της με θέσεις ελλιμενισμού, όταν η (πρώτη) Γαλλία καλύπτει το 31,98% της ακτογραμμής της, η δεύτερη Ισπανία το 18,93% της ακτογραμμής της, η Ιταλία το 18,04%, το Μαυροβούνιο 7,58% κ.ο.κ. Βεβαίως, οι συγκρίσεις και αυτοί οι αριθμοί δεν μπορούν να «ζυγιστούν» με τους ίδιους όρους, δεδομένου ότι χώρες με μικρή ακτογραμμή, δικαίως έχουν και ποσοστιαία μεγαλύτερη κάλυψη ελλιμενισμού. Η Μάλτα π.χ. με 197 χιλιόμετρα ακτογραμμή, καλύπτει πιο εύκολα το 5,62%.
Σύμφωνα με τον κ. Κατσικάδη, στην Ελλάδα για κάθε ένα ευρώ ελλιμενισμού σε τουριστικό λιμένα, δαπανώνται 5 έως 12 ευρώ στην τοπική οικονομία, σε προμήθειες, τροφοδοσία, ανεφοδιασμό καυσίμων, τεχνικές εργασίες, ναυπηγεία, πρακτορεύσεις και πολλές άλλες υπηρεσίες, οι οποίες αναπτύσσονται γύρω από μία μαρίνα.
Το πιο σημαντικό όμως αφορά τις θέσεις απασχόλησης. Πάνω από 43.000 άνθρωποι στη χώρα μας απασχολούνται άμεσα ή έμμεσα στο yachting και στις μαρίνες. Μάλιστα, για κάθε 100 θέσεις ελλιμενισμού δημιουργούνται άμεσα 4 έως 6 νέες θέσεις απασχόλησης και τουλάχιστον 100 έμμεσες στην τοπική κοινωνία.
Οι θέσεις ελλιμενισμού και τι προσφέρει το yachting στο ΑΕΠ
Συνολικά στην Ελλάδα υπάρχουν 23.327 θέσεις ελλιμενισμού σε 149 χωροθετημένες εγκαταστάσεις. Τα τελευταία στοιχεία είναι του 2018 όπου ελλιμενίστηκαν 23.537 μοναδικά σκάφη, εκ των οποίων τα 17.428 ιδιωτικά και τα 6.109 επαγγελματικά. Καταγράφηκαν 793.465 αφίξεις αλλοδαπών τουριστών που αντιστοιχούν σε 2,64% του συνόλου των τουριστών που αφίχθηκαν στη χώρα.
Σύμφωνα με μελέτη, η μέση τουριστική δαπάνη ανά άφιξη στις μαρίνες και το yachting είναι δύο έως πέντε φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με τα ξενοδοχεία. Για κάθε 100 θέσεις ελλιμενισμού, προκύπτουν 6 άμεσες θέσεις εργασίας σε μαρίνες και 100 έμμεσες, ενώ για κάθε ένα ευρώ ελλιμενισμού στη μαρίνα, δημιουργούνται 5 ευρώ δαπανών στην τοπική οικονομία.
Οι μαρίνες και το yachting μέσω άμεσης και έμμεσης συνεισφοράς συμβάλουν στο ΑΕΠ με 2,7 δισ. ευρώ ετησίως, που αντιστοιχεί σε 1,41% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας. Επίσης, συμβάλουν στην απασχόληση με 43.626 (άμεσες και έμμεσες) θέσεις εργασίας που αντιστοιχούν στο 4,41% της συνολικής απασχόλησης γύρω από τον τουρισμό. Αναφερόμαστε σε ιδιωτικά και επαγγελματικά σκάφη, αλλά και στους τουριστικούς λιμένες.
Σε επίπεδο ναύλων, το μερίδιο του ελληνικού yachting βρίσκεται μόλις στο 1,24%, άρα έχει σημαντικά περιθώρια διεύρυνσης. Την ίδια στιγμή που στα παράλια της Τουρκίας λειτουργούν 34 μαρίνες, μεσαίου και μεγάλου μεγέθους και καλά οργανωμένες (Setur Kusadasi, Setur Finike, Park Kemer, Mersin κ.α., στα νησιά της ελληνικής «συνοριακής γραμμής» υπάρχουν μόνο πέντε μαρίνες.
Το εκτόπισμα της αγοράς αυτής στην Ευρώπη
Σήμερα στην Ευρώπη λειτουργούν 32.000 εταιρείες, εκ των οποίων το 97% είναι μικρομεσαίου μεγέθους, προσφέροντας συνολικά 280.000 άμεσες θέσεις απασχόλησης. Η Ευρώπη διαθέτει συνολικά 70.000 χλμ ακτογραμμής και 37.000 χλμ εσωτερικών υδατογραμμών, ενώ 48 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες συμμετέχουν σε θαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής. Συνολικά υπάρχουν 36 εκατομμύρια ιδιοκτήτες σκαφών, ενώ 6 εκατομμύρια σκάφη πλέουν στα ευρωπαϊκά ύδατα. Επίσης είναι καταμετρημένες 10.000 μαρίνες οι οποίες παρέχουν πάνω από 1 εκατομμύριο θέσεις ελλιμενισμού.
