Το θαύμα της ανθρώπινης όσφρησης αλλά και την επίπονη διαδικασία δημιουργίας της βάσης ενός νέου αρώματος φωτίζει ένα νέο ντοκιμαντέρ του Amazon Prime. Το «Nose» ακολουθεί τον διάσημο επικεφαλής αρωματοποιό του οίκου Dior, τον François Demachy, ο οποίος αποκαλύπτει τα εντυπωσιακά μέρη του πλανήτη που επισκέπτεται ώστε να τελειοποιήσει τα αρώματα του.
Για ένα και μόνο άρωμα, ο Demachy, ξόδεψε αμέτρητες ώρες παρακολουθώντας τη συλλογή επτά εκατομμυρίων ανθών γιασεμιού από τα χωράφια του στο Grasse, στη Νότια Γαλλία.
Ο François, του οποίου ο ρόλος ως αρωματοποιός συγκρίνεται στο ντοκιμαντέρ με έναν «χορευτή μπαλέτου», ανέφερε ότι πραγματικά αξίζει όλος αυτός ο κόπος για να βρεθούν τα συστατικά για ένα τέλειο άρωμα. Εξήγησε: «Ο αρωματοποιός είναι τεχνίτης. Πρέπει να διαθέτει δημιουργικότητα και διαίσθηση, καθώς και μεγάλη τεχνογνωσία. Είναι ένα είδος εύθραυστης ισορροπίας μεταξύ αυτών των πτυχών».
Η φόρμουλα για τη δημιουργία κάθε αρώματος του σχεδιαστή γράφεται σε ένα άψογα δομημένο σημειωματάριο, ενώ κάθε επιφάνεια στο γραφείο του καλύπτεται από μικρά φιαλίδια υγρών. «Το άρωμα αφορά τις ανθρώπινες σχέσεις. Υπάρχει πάντα μια ανθρώπινη σύνδεση. Για μένα, το άρωμα είναι στην ουσία του ένα ανθρώπινο ταξίδι» αναφέρει στο ντοκιμαντέρ.
Στο «Nose», η σύζυγός του Demachy, Alexandrine αποκαλύπτει ότι η δημιουργική διαδικασία του συζύγου της ξεκινά συνήθως μετά τη συνάντηση του με κάποιο νέο άνθρωπο. Εξήγησε: «Οραματίζεται συχνά αρώματα με βάση τους ανθρώπους που γνωρίζει. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι γυναίκες τον εμπνέουν πολύ. Ξανθιές, μελαχρινές, είναι όλες διαφορετικές όταν πρόκειται για άρωμα. Αλλά για αυτόν, πρόκειται για τη διαδικασία να βρει τι τους αρέσει. Αυτή είναι η πρόκληση του. Όταν βλέπει κάποιον, σκέφτεται, “τι θα τους ταίριαζε; Τι θα έκανα γι’ αυτή;”. Το άτομο έρχεται πρώτο, και μετά η έμπνευση» συμπληρώνει.
Αφού αντλήσει το ερέθισμα από ένα άτομο, ο François μπορεί πλέον να ξεκινήσει τη διαδικασία εύρεσης των συστατικών για το άρωμα. Μεταξύ αυτών που χρησιμοποιούνται συχνά στα αρώματα Dior είναι το πατσουλί, με το δημιουργό να ταξιδεύει για πρώτη φορά στην Ινδονησία για να δει να ανθίζει στο φυσικό του περιβάλλον.
Στο ντοκιμαντέρ ομολογεί έκπληκτος και δείχνει να μην μπορεί να συγκρατήσει τα συναισθήματα του, αποκαλύπτοντας: «Δεν είχα δει ποτέ πατσουλί έτσι, εδώ στην Ινδονησία. Συγκινήθηκα με όλο αυτό. Εδώ ξεκινούν όλα για ένα άρωμα».
Την ίδια στιγμή, στο «Nose», αποκαλύπτει ότι μία από τις αγαπημένες του μυρωδιές που χρησιμοποιεί και στα αρώματα του είναι το κεχριμπάρι ή αλλιώς το σπέρμα φάλαινας, το ambergris. Πρόκειται για έναν θαλάσσιο θησαυρό και αληθινό χρυσάφι για τους αρωματοποιούς εξαιτίας του άοσμου αλκοόλ που περιέχουν και το οποίο κάνουν επιμηκύνουν τη διάρκεια ενός αρώματος.
Είναι μια σπάνια έκκριση από τις φάλαινες που χρησιμοποιείται ως ακριβό συστατικό στην παραγωγή αρωμάτων -όπως στο Chanel No5- για να κάνει το άρωμά να διαρκεί περισσότερο. Ο Ιρλανδός προμηθευτής Ambergris, Patrick Lillis, εξηγεί στο ντοκιμαντέρ: «Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι πρέπει να είναι αηδιαστικό, αλλά όταν το μυρίζουν δεν μπορούν να πιστέψουν πόσο γλυκό είναι. Μεταμορφώνει όλα τα αρώματα», αναφέρει.
Πράγματι, το Ambergris προέρχεται από στομαχικά υγρά φαλαινών οι οποίες καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες κεφαλόποδων, όπως καλαμάρια, χταπόδια και σουπιές. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι αυτές οι ουσίες παράγονται για να διευκολύνουν την πέψη των πιο σκληρών στοιχείων από αυτά τα θαλάσσια πλάσματα, όπως κοχύλια και ράμφη.
Ένα άλλο συστατικό σε μερικά από τα πιο ακριβά αρώματα στον κόσμο είναι το γιασεμί, το οποίο συλλέγεται στα αγροκτήματα στο Grasse τα οποία οποία ανήκουν στον οίκο Dior. Tα λουλούδια συλλέγονται μόνο μεταξύ 8 και 12 το μεσημέρι, όταν η ένταση των αρωμάτων τους είναι στο υψηλότερο σημείο τους. Από τα αγροκτήματα παράγεται ένα και μόνο κιλό καθαρού αρώματος που χρησιμοποιείται από τον Dior, ενώ η διαδικασία δημιουργίας του είναι τόσο ακριβή που το συστατικό γιασεμιού που προκύπτει κοστίζει διπλάσια από χρυσό.
Στο εργαστήριό, το πολύτιμο υγρό διατηρείται καλά κλειδωμένο και κλειδί δεν έχει ούτε ο ίδιος ο Demachy. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι υπεύθυνος για την επιλογή της ακριβούς ποσότητας των λουλουδιών που απαιτούνται για να δημιουργήσει αυτά τα αρώματα και για να συμβεί η μαγεία μέσα στα μπουκάλια.