Μάιος του 1962. Το «Let’s Make Love», η τελευταία μουσική ταινία της Marilyn Monroe, είχε απογοητεύσει εισπρακτικά, ο Τύπος οργίαζε με πρωτοσέλιδα για την τρίτη αποβολή της και η επόμενη της ταινία, το «The Misfits», με ένα ονειρικό καστ ηθοποιών, μεταξύ των οποίων, ο Clark Gable, ο Montgomery Clift και η Eli Wallach, ήταν ήδη εκτός μπάτζετ, εξαιτίας κυρίως των απεγνωσμένων προσπαθειών του σκηνοθέτη John Huston να τα «βγάλει» πέρα με την Monroe. Το βλέμμα της δεν μπορούσε να εστιάσει στην κάμερα και εκείνη έπρεπε ξανά να επιστρέψει στο Los Angeles για νοσηλεία. Τα γυρίσματα στην έρημο της Νεβάδα είχαν σταματήσει (ξανά) για 10 ολόκληρες ημέρες…
Όταν η ταινία μετά κόπων και βασάνων ολοκληρώθηκε, ο Gable άφηνε την τελευταία του πνοή από καρδιακή προσβολή στα 59 του χρόνια και η Marilyn, εντελώς άδικα, είχε μπει στο στόχαστρο του Τύπου και της οικογένειας του ηθοποιού ως υπεύθυνη για το θάνατο του, επειδή ο γόης της μεγάλης οθόνης την περίμενε για ώρες, απροστάτευτος από τον ήλιο της ερήμου. Ακολούθησε ένα σύντομο ερωτικό διάλειμμα στην αγκαλιά του Frank Sinatra αλλά αυτό μάλλον επιδείνωσε κι άλλο τα συναισθηματικά της κενά. Χωρίς τη θέληση της βρέθηκε, για τρεις ημέρες στην ψυχιατρική κλινική της Νέας Υόρκης, Payne Whitney και λίγες ημέρες αργότερα, αφού ο Joe DiMaggio την έσωσε από περίεργες καταστάσεις, πέρασε από ένα χειρουργείο για την αφαίρεση της χολής της.
Ήταν ένας ακόμα εξοντωτικός μήνας στη ζωή της Marilyn Monroe και εκτός από τα θέματα υγείας υπέφερε από εξαντλητικές αϋπνίες. Επιστρέφοντας στην Καλιφόρνα, βρήκε ένα νέο ψυχοθεραπευτή, τον Ralph Greensome, τον οποίο μάλιστα συναντούσε κάθε ημέρα. Εκείνο τον περίεργο Μάιο, η Monroe αγόρασε και το πρώτο της σπίτι, στο Brentwood, σε μiα πολύ ακριβή περιοχή, δυτικά του Los Angeles, μεταξύ του Beverly Hills και του Pacific Palisades. Είχε χάσει σχεδόν 20 κιλά και ετοιμάζονταν για το «Something’s Got to Give» του σκηνοθέτη George Cukor, για λογαριασμό της Fox με την οποία είχε ακόμα συμβόλαιο.
Lawrence Schiller
Το γαλικό περιοδικό Paris Match, διάσημο και αρκετά επιτυχημένο και εκείνη την εποχή, προσέλαβε τον 26χρονο Αμερικανό φωτογράφο Lawrence Schiller για το προμοτάρισμα της ταινίας, στην οποία δίπλα στην Marilyn, θα πρωταγωνιστούσαν ο Dean Martin και ο Wally Cox. Γεννημένος το 1936 στο Brooklyn της Νέας Υόρκης αλλά μεγαλωμένος στο San Diego της Καλιφόρνια, ο Schiller ξεκίνησε να φωτογραφίζει σχεδόν από το γυμνάσιο, όταν και απέκτησε την πρώτη του κάμερα. Αν και ένα σοβαρό ατύχημα τον είχε αφήσει με μειωμένη όραση στο ένα του μάτι, στην πορεία της ζωής του αναδείχθηκε σε έναν από τους εμβληματικότερους φωτογράφους και αργότερα παραγωγός ταινιών, σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Μάλιστα, την εποχή που ακόμα φοιτούσε στο Pepperdine College, εικόνες του δημοσιευόνταν σε μεγάλης κυκλοφορίας εκδόσεις όπως τα Life, Sport, Playboy, Glamour και Saturday Evening Post.
Ο Schiller αν και σπούδασε αρχιτεκτονική και αργότερα διοίκηση επιχειρήσεων, είχε λατρεία με τη φωτογραφία και εξειδικεύτηκε στο φωτορεπορτάζ, αποτυπώνοντας στα φιλμς του εικόνες των Robert F. Kennedy, Richard Nixon, Bette Davis, Barbra Streisand, Marilyn Monroe, Muhammad Ali και Madame Nhu και μάλιστα ήταν εκείνος που το 1963 φωτογράφισε στο Dallas τον Lee Harvey Oswald και αργότερα τον δολοφόνο του, Jack Ruby, του οποίου μάλιστα πήρε την τελευταία του συνέντευξη.
Από το βιβλίο του Lawrence Schiller, Marilyn & Me
Η τέλεια ευκαιρία
Αυτή δεν θα ήταν η πρώτη φορά που ο Schiller θα φωτογράφιζε την Monroe. Το είχε κάνει ξανά το 1960, στα 24 του χρόνια, αρκετά άπειρος και εντελώς ψαρωμένος. Το 1962 όμως, όταν το Paris Match του ανέθεσε την δουλειά, ήταν ήδη αρκετά επιτυχημένος και -όπως λέει και ο ίδος- με «μεγαλύτερο εγωισμό». Ο Schiller προμηθεύτηκε την επόμενη ημέρα το σενάριο της ταινίας για να πάρει μια ιδέα και για να αναζητήσει τις καλύτερες σκηνές στις οποίες θα μπορούσε να φωτογραφίσει την Marilyn. Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες, τού πήρε ελάχιστη ώρα για να καταλάβει ποια θα ήταν η ιδανική σκηνή: Όταν η Monroe θα βουτούσε σε μια πισίνα για να δελεάσει τον Dean Martin, o οποίος θα την παρακολουθούσε από το μπαλκόνι. Αυτό το συγκεκριμένο γύρισμα θα διαρκούσε μάλσιτα αρκετές ημέρες εκείνου του Μάη. Η τέλεια ευκαιρία!
Ο Pat Newcomb, ο επίσημος εκπρόσωπος της Monroe για τον Τύπο, έκλεισε ραντεβού στον Lawrence Schiller στο 12305 Fifth Helena Drive, στην οικία της ηθοποιού, μία ισπανικής αισθητικής κατοικία, με μεγάλη πισίνα και έναν ξενώνα στο πίσω μέρος. Το σπίτι της εσωτερικά ήταν σχεδόν «γυμνό» στους τοίχους και με ελάχιστα έπιπλα στους χώρους. Αργότερα μάλιστα ο Schiller έμαθε ότι ακόμα και στην κρεβατοκάμαρα της υπήρχε μόλις ένα στρώμα και δύο μικρά τραπέζια.
Η Marilyn, εκείνο το πρωινό, εμφανίστηκε στο φωτογράφο με ένα παντελόνι Capri, λευκή μπλούζα, με ελάχιστο μακιγιάζ και έμοιζε σχεδόν φυσιολογική. Εκεί ήταν και ο Pat Newcomb, γυρισμένος προς το παράθυρο. Η ηθοποιός μπήκε σχεδόν χαμογελαστή στο χώρο, προσπάθησε να αποφύγει τα διάσπαρτα πλακάκια του σαλονιού και πηδώντας προς το μέρος του Schiller τού είπε χαριτολογώντας: «Λάρι, θα χρειαστώ τη βοήθεια του καλού σου… ματιού». Ο φωτογράφος χαμογέλασε και η Marilyn συνέχισε χαμηλόφωνα να του δείχνει τα πλακάκια. «Ποια είναι η γνώμη σου για αυτά; Ξαναφτιάχνω την κουζίνα». O Shiller τη χαιρέτησε, ελαφρώς σαστισμένος, κοίταξε τα πλακάκια και της είπε, «χαίρομαι που σε ξαναβλέπω». «Και εγώ Λάρι», απάντησε η Monroe και ξανά παιχνιδιάρικα τον ρώτησε, «Έχεις γίνει καθόλου πιο κακός από την τελευταία φορά που σε είδα;». Ο φωτογράφος χάρηκε που η σταρ θυμήθηκε την τελευταία συνάντηση τους, μετά μάλιστα από τόσο καιρό και ότι εκείνη είχε εκτιμήσει τον χαρακτήρα του. «Λοιπόν, τι νομίζεις; Ποιο χρώμα πιστεύεις ότι θα ταιριαζε στην κουζίνα;», η γλυκιά φωνή της Marilyn διέκοψε τις σκέψεις του και εκείνος αυθόρμητα της πρότεινε το μπλε. «Μπααα», απάντησε η Monroe, «θα έχει το χρώμα της πισίνας» συνέχισε, κοιτώντας προς το παράθυρο.
Από το βιβλίο του Lawrence Schiller, Marilyn & Me
«Μην πετάς και τόσο από τη χαρά σου. Οι φωτογράφοι εύκολα αντικαθίστανται»
Στο καθιστικό, η Marilyn ξεκίνησε αμέσως να μιλά για τη δουλειά: «Δεν θα ήθελα να υπάρχουν πολλοί φωτογράφοι στα γυρίσματα αυτής της ταινίας, όπως έκανε η Fox με το Misfits». O Newcomb σχεδόν τη διέκοψε λέγοντας, «Είμαι σίγουρος ότι εσύ και το Paris Match θα μπορούσατε να προμηθεύσετε κι άλλους με τις φωτογραφίες σας». Ο Schiller κατάλαβε ότι μπροστά του παρουσιάζονταν μια τρομερή ευκαιρία, να έχει δηλαδή την αποκλειστικότητα των εικόνων, χωρίς όμως να γνωρίζει τις προθέσεις του περιοδικού. Γύρισε προς το μέρος της ηθοποιού και με αυθορμητισμό της είπε, «Εκεί που θα ήθελα πολύ να σε φωτογραφίσω είναι…». «Περίμενε, άσε με να μαντέψω», τον διέκοψε με ύφος η Monroe, λέγοντας του, «Splish-splash»! «Η σκηνή στην πισίνα είμαι σίγουρος ότι θα δημοσιευτεί παντού. Θα γίνει σαν την φωτογραφία με το φουστάνι από το 7 Χρόνια Φαγούρα», απάντησε ο φωτογράφος, υπενθυμίζοντας την θρυλική εικόνα του Sam Shaw με το φόρεμα της ηθοποιού να ανεμίζει στον αέρα πάνω από τον εξαερισμό του μετρό.
Η ηθοποιός έμεινε σκεπτική για δευτερόλεπτα και μασώντας σχεδόν τα λόγια της είπε, «Έχω σκεφτεί τη σκηνή. Θα φοράω το μαγιό μου όταν θα βουτήξω μέσα, θα το βγάλω και θα βγω μετά χωρίς αυτό». Ο Newcomb πάγωσε! «Αστειεύεσαι, έτσι δεν είναι;» τής απευθύνθηκε με τρόμο. Η φωνή της Marilyn έγινε πιο καθαρή. Τώρα πλέον κοιτούσε τον φωτογράφο πιο επίμονα: «Η Fox θα ξεκινήσει πλέον να ασχολείται περισσότερο μαζί μου απ’ ότι με την Elizabeth Taylor». Η Monroe δεν έκανε χιούμορ. Στην πραγματικότητα ήταν έξαλλη με το ένα εκατομμύριο δολάρια που έδινε η κινηματογραφική εταιρεία στην Taylor για το ρόλο της στην «Cleopatra» ενώ εκείνη θα κέρδιζε μόλις $100.000. Η ξανθιά σεξοβόμβα προσπαθούσε με κάθε τρόπο να κερδίσει μεγαλύτερη δημοσιότητα καθώς το ειδύλλιο Taylor-Barton είχε επισκιάσει τα πάντα στο Hollywood τον τελευταίο χρόνο.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO
«Λάρι», απευθύνθηκε η Monroe, κοιτώντας επίμονα τον φωτογράφο, «Αν βγω από την πισίνα εντελώς γυμνή, θέλω να μου εγγυηθείς ότι οι φωτογραφίες σου θα μπουν στα εξώφυλλα περιοδικών και ότι η Taylor δεν θα υπάρχει πουθενά μέσα». «Είσαι σίγουρη ότι θέλεις να το κάνεις αυτό;» τη ρώτησε ξανά τρομοκρατημένος ο Newcomb. «Δεν είμαι σίγουρη» απάντησε, εμφανώς αμήχανη η Monroe. Ο Schiller σηκώθηκε αμέσως από τον καναπέ και απευθυνόμενος στην ηθοποιό της είπε, χωρίς να το πολυσκεφτεί, «Λοιπόν, Marilyn. Είσαι ήδη διάσημη. Τώρα θα με κάνεις και εμένα». Εκείνη, σχεδόν αυθόρμητα και με ένα ύφος που θα έλιωνε όλος τους πάγους της Ανταρκτικής, τού απάντησε «Μην πετάς και τόσο από τη χαρά σου. Οι φωτογράφοι εύκολα αντικαθίστανται…».
Τις επόμενες ημέρες, ο Schiller ήταν ο μοναδικός φωτογράφος που μπαινόβγαινε στο σκηνικό της ταινίας «Something’s Got to Give», αποθανατίζοντας τους ηθοποιούς, τις πρόβες, τα διαλείμματα, και όλους τους συντελεστές, πάντα σε ρεπορταζιακό στυλ και αισθητική. Η Marilyn Monroe συνήθως αργούσε να έρθει στα πλατό και μάλιστα κάποιες φορές δεν εμφανίζονταν καθόλου. Εκείνο το απόγευμα όμως του Μάη, 12 ή 13 του μήνα, η Monroe έδειχνε ανανεωμένη, ξεκούραστη και έτοιμη να γυρίσει τη μεταμεσονύχτια σκηνή της πισίνας. Όταν βούτηξε σε αυτήν, με το μαγιό της, ένα αποκαλυπτικό μπικίνι στο χρώμα της σάρκας, ένας από τους κάμεραμέν διαμαρτυρήθηκε πως το φως διέγραφε στο κορμί της το ύφασμα, ενώ σύμφωνα με το σενάριο εκείνη έπρεπε να δείχνει ολόγυμνη. Χωρίς να το πολυσκεφτεί, η Monroe έβγαλε το μαγιό και έτσι όλα τα προβλήματα είχαν λυθεί και οι καρδιές των παρισταμλενων έφταναν στους 200 παλμούς.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO
Ο Schiller ήταν ένα από τα 15 περίπου άτομα που βρίσκονταν στο studio της Fox εκείνο το βράδυ, όπου μια κανονική πισίνα είχε φτιαχτεί μέσα στο σκηνικό. Ο φωτογράφος δυσκολεύονταν να εστιάσει στην ηθοποιό, καθώς εκείνη συνεχώς κινούνταν και έτσι πάντα άφηνε ένα περιθώριο στο κάδρο της εικόνας, προσπαθώντας να προβλέψει την επόμενη της κίνηση. Κάποια στιγμή, η Marilyn βγήκε από την πισίνα, χάρισε κάποιες πόζες στο φακό, έβγαλε και το κάτω μέρος του μαγιό της και ξεκίνησε να γυρίζει τη σκηνή με το μποουρνούζι, η πρώτη ουσιαστικά στην ιστορία του σύγχρονου κινηματογράφου που μια τόσο μεγάλη σταρ εμφανίζονταν -έστω και για δευτερόλεπτα- ολόγυμνη. Ο Schiller δεν σταμάτησε λεπτό να τραβάει, γνωρίζοντας όμως ότι οι φωτογραφίες προς δημοσίευση θα έπρεπε να έχουν την έγκριση της ηθοποιού.
Έτσι κι έγινε. Η Marilyn επέλεξε 12 εικόνες, τουλάχιστον από αυτές που τις δειγμάτισε ο Schiller, εκείνος τις έστειλε στο Paris Match και πολύ σύντομα περισσότερα από 30 περιοδικά στον κόσμο είχαν στο εξώφυλλο τους τη μεγαλύτερη σταρ της εποχής, σε μία από τις πιο τολμηρές φωτογραφήσεις της, από την εποχή βέβαια που έγινε γνωστή. Ο φωτογράφος κράτησε όλα τα φιλμ και κατά καιρούς, μετά το θάνατο της Monroe, έδινε στη δημοσιότητα κάποιες εικόνες-ντοκουμέντα. Την επόμενη εβδομάδα μάλιστα, το σετ με τις 12 φωτογραφίες του Schiller θα πουληθούν σε δημοπρασία που διοργανώνει το Heritage Auctions της Νέας Υόρκης, με τιμή εκκίνησης τα 25.000 δολάρια (δείτε αναλυτικά τα στοιχεία πιο κάτω).
Εκτός από την καλλιτεχνική αξία των εικόνων του Lawrence Schiller, η συγκεκριμένη σειρά αποτελεί ντοκουμέντο καθώς ήταν οι τελευταίες με την Marilyn Monroe σε πλατό ταινίας, δύο και κάτι μήνες πριν τον αιφνίδιο θάνατο της, στο σπίτι της, στις 5 Αυγούστου. Για την ιστορία αξίζει να αναφέρουμε πως τα γυρίσματα του φιλμ «Something’s Got to Give» δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, η Marilyn έκανε την τελευταία της εμφάνιση στα πλατό την 1η Ιουνίου, την ημέρα των 36ων γενεθλίων της και πως στις 4 Ιουνίου, η Monroe απολύθηκε από την FOX. Λίγες ημέρες αργότερα, το περιοδικό Life κυκλοφόρησε με τις εικόνες της Marilyn και με τον τίτλο «η γυμνή βουτιά που ποτέ δεν θα δείτε».
ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO
Lawrence Schiller (American, b. 1936)
Marilyn 12 Portfolio (twelve photographs), 1962
Gelatin silver and dye coupler, 2007
15 x 23 inches (38.1 x 58.4 cm), or the reverse
Each signed and editioned ’45/75′ in ink in margin recto; editioned in ink on the box.
Published by East End Editions KLS, LLC., Woodland Hills, California.
These photographs are contained in the original black vinyl clamshell box embossed with the portfolio title, artist’s name, and publisher.
Estimate: $25,000 – $35,000.
Condition Report*: Each sheet measures 20 x 24 inches; one indention with minor loss approximately 1/4 inches long center right to the front of the box; a few light scuffs to the reverse of the box; a few minor bumps to the sheet corners, not affecting the images; one crescent crease center left to one image, most visible under raking light.
Οι φωτογραφίες του Lawrence Schiller όπως δημοσιεύτηκαν στις 23 Ιουνίου 1962 από το Paris Match
