Συγκλονιστικές είναι οι μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν τον εφιάλτη του ναυτικού δυστυχήματος στο Norman Atlantic, που έκανε το ταξίδι Πάτρα-Ανκόνα. Σε λίγες ημέρες κλείνουμε δύο χρόνια από το τραγικό δυστύχημα και ένας εκ των επιβατών του πλοίου, η Χριστίνα Σαμαρά-Παππά μιλώντας στην «Καθημερινή» αναφέρει: «Δεν είμαι η ίδια που ήμουν. Διότι φτάσαμε στο χείλος του θανάτου».
Τα ξημερώματα της 28ης Δεκεμβρίου, η ίδια, που βρισκόταν στο πλοίο, ξύπνησε από φωνές. Είχε εκδηλωθεί πυρκαγιά στο πλοίο. Μετά τις επιχειρήσεις διάσωσης, ο τραγικός απολογισμός ήταν 13 νεκροί και 18 αγνοούμενοι. «Τον πρώτο καιρό δεν μπορούσα να κοιμηθώ από τους εφιάλτες. Έβλεπα φλόγες γύρω μου. Αυτές τις φλόγες δεν μπορώ να τις ξεχάσω».
Όπως αναφέρει στην «Καθημερινή», δεν θυμάται να άκουσε κάποιου είδους συναγερμό. Το μόνο που άκουσε ήταν τον κόσμο έξω από την καμπίνα της να φωνάζει «Βγείτε έξω». «Είδα από το σιφώνι του μπάνιου να βγαίνει καπνός με τρομερό θόρυβο και κατάλαβα ότι τα πράγματα είναι σοβαρά». Ιδιαίτερα έντονη είναι και η μαρτυρία της για το τι συνέβη όταν βγήκε στο κατάστρωμα του πλοίου. «Φυσούσε μανιασμένος αέρας, η θάλασσα ήταν φουρτουνιασμένη και αριστερά μας από μια γυάλινη πόρτα βλέπαμε τις φλόγες» σημειώνει μιλώντας στην εφημερίδα και προσθέτει:
«Κοιταζόμαστε για να πηδήξουμε στη θάλασσα. Βλέπω τα τεράστια κύματα και λέω “Ανδρέα (σσ. έναν συνταξιδιώτη) δεν πέφτω στη θάλασσα. Θα μείνουμε εδώ και ό,τι γίνει».
Στο πλοίο, που έφερε ιταλική σημαία και ήταν ελληνικών συμφερόντων, επέβαιναν 499 άτομα, εκ των οποίων οι 478 ήταν επιβάτες και πλήρωμα, και 18 ήταν παράνομοι μετανάστες για τους οποίους κανείς δεν γνώριζε το παραμικρό. Μάλιστα ο Ιταλός εισαγγελέας υποστήριζε ότι αναμφίβολα υπήρχαν κι άλλοι παράνομοι μετανάστες, κρυμμένοι στις νταλίκες που μετέφερε το Norman Atlantic, για τους οποίους παραμένει άγνωστο τι απέγιναν, καθώς η πυρκαγιά ξεκίνησε από το γκαράζ όπου βρίσκονταν τα μεγάλα φορτηγά.
Για έλλειψη πυροσβεστικών μέσων μίλησαν στις καταθέσεις τους μάρτυρες, ενώ τόνισαν ότι «τα μέλη του πληρώματος πλην του Ελληνα λοστρόμου και ενός-δύο εξ αυτών δεν παρείχαν ουσιαστική βοήθεια και παρακολουθούσαν αμέτοχοι και σε απόσταση»: O 52χρονος ναύκληρος του πλοίου είπε μεταξύ άλλων:
«Εχω δώδεκα χρόνια θαλάσσια υπηρεσία, εκ των οποίων τα εννέα ως ναύκληρος σε επιβατηγά οχηματαγωγά πλοία. Περί ώρα 01:30 αποπλεύσαμε από τον λιμένα Ηγουμενίτσας, όπου και ξεκινήσαμε την έχμαση των οχημάτων υπό την εποπτεία των Ιταλών μελών του πληρώματος. Την ευθύνη φόρτωσης οχημάτων απ’ όσο γνωρίζω την είχαν οι Ιταλοί ναυτικοί, ενώ το ελληνικό πλήρωμα κουβέρτας είχε την αρμοδιότητα της στοιβασίας και του δεσίματος των φορτηγών οχημάτων.
Βλέποντας τα μπούνια να βγάζουν καπνούς άνοιξα τη μάνικα της πυρκαγιάς ώστε να κάνω ψύξη του χώρου χωρίς αποτέλεσμα γιατί δεν υπήρχε παροχή νερού και αντί αυτού υπήρχε αναρρόφηση αέρα και θεώρησα ότι η αντλία νερού της Fire δεν είχε τεθεί σε λειτουργία. Κατά τις 05:45′ ώρα περίπου έγινε το πρώτο black out όπου μετά από δέκα λεπτά πήρε μπροστά η γεννήτρια ασφαλείας όπου λειτούργησε για περίπου είκοσι λεπτά και μετά έσβησε χωρίς να εκκινήσει ξανά…».
Από την ημέρα που ναυτολογηθήκατε μέχρι και την ημερομηνία του συμβάντος είχαν πραγματοποιηθεί γυμνάσια πυρκαγιάς και εγκατάλειψης πλοίου;
Μέχρι τις 19/12/2014 που θα ξεκίναγε τα δρομολόγια το πλοίο και πέρασε επιθεώρηση είχαν πραγματοποιηθεί τρία με τέσσερα γυμνάσια.
Κατά τη διάρκεια παραμονής σας στο πλοίο σάς είχε δημιουργηθεί η αίσθηση ότι το πλήρωμα ήταν επαρκώς εκπαιδευμένο για να αντιμετωπίσει συνθήκες κινδύνου;
Από τα γυμνάσια που είχαν πραγματοποιηθεί υπήρχε η αίσθηση ότι γνώριζαν να αντιμετωπίζουν έναν κίνδυνο.
Υπήρχαν άλλα μέλη του πληρώματος που συμμετείχαν στην προσπάθεια παροχής βοήθειας και αντιμετώπισης του κινδύνου;
Οπως προανέφερα η ομάδα στην οποία ήμουν υπεύθυνος υπήρχαν κάποιοι ναύτες οι οποίοι βοήθησαν να ανέβει ο κόσμος στα ανώτερα καταστρώματα. Τους Ιταλούς ναύτες οι οποίοι ήταν σε άλλη ομάδα τους είδα δύο φορές, ενώ τους μηχανικούς και το ξενοδοχειακό προσωπικό δεν ήμουν αρμόδιος να γνωρίζω τα καθήκοντά τους.
Γνωρίζατε εάν κάποιοι από τους επιβάτες παρέμειναν στα οχήματά του κατά τη διάρκεια του πλου;
Αρμόδιοι για τον έλεγχο αυτό ήταν οι Ιταλοί ναυτικοί που είχαν την εποπτεία των χώρων στα γκαράζ.
Η φόρτωση των οχημάτων γινόταν σύμφωνα με το αντίστοιχο σχέδιο του πλοίου;
Δεν γνωρίζω ποιο είναι το σχέδιο φόρτωσης καθόσον αυτό ήταν αρμοδιότητας των Ιταλών ναυτικών και υπό τις οδηγίες των οποίων εμείς στοιβάζαμε τα φορτηγά οχήματα μόνο, διαπίστωσα όμως ότι περιμετρικά του χώρου του γκαράζ δεν υπήρχε λωρίδα διαφυγής παρά μόνο μία στο κέντρο με κατεύθυνση από την πλώρη στην πρύμνη.
Ακούσατε εκρήξεις μέσα στο πλοίο;
Ακουσα κάποιες εκρήξεις οι οποίες μάλλον προερχόντουσαν από τα ελαστικά των φορτηγών οχημάτων που έσκαγαν λόγω υψηλών θερμοκρασιών.
Παροχή ρεύματος χορηγούνταν σε όλα τα φορτηγά-ψυγεία οχήματα και σε μέχρι πόσα οχήματα μπορούσε το πλοίο να παρέχει ρεύμα;
Η παροχή ρεύματος γίνεται μετά από επιθυμία του οδηγού και πολλά από αυτά δεν χρειάζονται ρεύμα ανάλογα με το προϊόν που μεταφέρουν. Το πλοίο μπορούσε να εξυπηρετήσει μέχρι 80 φορτηγά οχήματα, καθώς διέθετε 80 πρίζες με ευθύνη των ηλεκτρολόγων του πλοίου.
Τριανταοχτάχρονος μηχανολόγος-μηχανικός, που επιβιβάστηκε στο πλοίο με τη σύζυγο και την ανήλικη κόρη του, κατέθεσε:
«Ξημερώματα 28 12 2014 περί ώρα 04:30 η κόρη μου, που κοιμόταν σε διαφορετική καμπίνα από εμένα και τη γυναίκα μου, χτύπησε την πόρτα της καμπίνας μας λέγοντας ότι μυρίζει καπνός και κάτι σαν να καίγεται.
Οι καμπίνες μας ήταν στην αριστερή πλευρά του πλοίου και πρώρα. Αμέσως βγήκαμε έξω στον διάδρομο όπου ήδη βρισκόντουσαν και άλλοι επιβάτες. Αμέσως μετά την έξοδό μας στον διάδρομο επήλθε συσκότιση (black out) και νομίζω άναψαν κάποια φώτα ανάγκης. Κατεβήκαμε στο από κάτω κατάστρωμα που βρίσκονται τα σαλόνια χωρίς να εισέλθουμε σε αυτά καθώς υπήρχε έντονος καπνός. Βγήκαμε στην αριστερή πλευρά του πλοίου, όπου βρίσκονταν αρκετοί επιβάτες και εκεί μας δόθηκαν σωσίβια χέρι με χέρι.
Παραμείναμε στην αριστερή πλευρά του πλοίου στον εξωτερικό χώρο και κάποια στιγμή έγινε καθαίρεση της σωστικής λέμβου με αρκετά άτομα μέσα. Επίσης έγινε καθαίρεση και της τσουλήθρας διαφυγής προκειμένου μέσω αυτής να επιβιβαστούν στις σωστικές σχεδίες. Κατά τον χρόνο αυτό διάφορα άτομα, δεν γνωρίζω αν ήταν πλήρωμα ή όχι, προσπαθούσαν να ρίξουν σωστικές σχεδίες στη θάλασσα. Σε κάποια στιγμή περάσαμε μέσω του διαδρόμου στη δεξιά μεριά του πλοίου, όπου εκεί είδα να καίγεται η δεξιά πλευρά από πρώρα μέχρι πρύμνη και γι’ αυτό τον λόγο ξαναγυρίσαμε στην αριστερή πλευρά.
Παρατήρησα ότι με τον χρόνο το κατάστρωμα είχε αρχίσει να θερμαίνεται και να κοκκινίζει. Με την οικογένειά μου ανέβηκα τρία παραπάνω καταστρώματα στο ανώτατο κατάστρωμα. Λόγω καπνού κατεβήκαμε στο κατάστρωμα που είναι η γέφυρα του πλοίου στην αριστερή πλευρά αυτής. Κάποια στιγμή μπήκαμε στη γέφυρα όπου υπήρχαν και άλλοι επιβάτες, εκεί είδαμε τον πλοίαρχο του πλοίου, τον ύπαρχο και τον Ελληνα πλοίαρχο της εταιρείας. Υπήρχαν μάνικες νερού συνδεδεμένες και απλωμένες στο κατάστρωμα, οι οποίες όταν προσπαθήσαμε να τις χρησιμοποιήσουμε δεν είχαν παροχή νερού, παρότι το ακροσωλήνιο και το επιστόμιο ήταν σε ανοιχτή θέση (ON)».
Και πρόσθεσε:
«…αντιλήφθηκα ότι η EMERGENCY GENERATOR, δηλαδή η γεννήτρια εκτάκτου ανάγκης, δεν δούλεψε ποτέ. Επίσης παρατήρησα ότι δεν υπήρχε συντονισμός, εκπαίδευση, οργάνωση στο πλήρωμα προκειμένου να βοηθήσουν τους επιβάτες και επαφή ? κοινή γλώσσα εργασίας μεταξύ των Ελλήνων και Ιταλών μελών του πληρώματος του πλοίου».
Πληροφορηθήκατε ή έχετε γνώση περί των αιτίων εκδήλωσης της πυρκαγιάς;
Ακουσα συζήτηση μεταξύ οδηγών φορτηγών να δηλώνουν ότι δεν υπήρχαν αρκετές παροχές ηλεκτρικού ρεύματος εκ μέρους του πλοίου για τα φορτηγά ψυγεία και εξ αυτού, όπως έλεγαν κάποια ψυκτικά μηχανήματα αυτών (φορτηγών) παρέμειναν σε λειτουργία στο ταξίδι. Δεν έχω εικόνα περί αυτού, καταθέτω απλά ό,τι άκουσα.
